Ruimte huren

Welkom bij Zelfregiecentrum Nijmegen - Voor iedereen die meer grip op het leven wenst

‘Het is heel bepalend waar je woont en of je net geluk hebt, als het gaat om de hulp die je krijgt’

Sabrina Abdoelbasier is collega van het Zelfregiecentrum en interviewde burgemeester Bruls van Nijmegen. Het werd een stevig gesprek, dat hieronder na te lezen valt:

Sabrina Abdoelbasier (43) kwam op jonge leeftijd in een rolstoel terecht en moest haar leven opnieuw opbouwen. Eén ding veranderde niet: de interesse in politiek. In een pittig gesprek vraagt ze burgemeester Hubert Bruls het hemd van het lijf.

De burgemeester van Nijmegen heet Sabrina Abdoelbasier een warm welkom in de Trêveszaal van het stadhuis. Ze kent de plek: 23 jaar geleden liep ze stage in het stadhuis, later werd ze politiek actief.

Prangende vragen
Als de twee elkaar ontmoeten, is het 24 uur voor de Vierdaagsefeesten. Natuurlijk heeft ze prangende vragen: hoe zit het met dat Vierdaagselied, dat Bruls met Marcel Boekhoorn, NEC-directeur Wilco van Schaijk en model Janneke Scherpenhuyzen heeft uitgebracht? Komt er een optreden?

,,Wie weet vinden we een gaatje. Het was een leuk aardigheidje om te doen, er zijn veel reacties gekomen. Maar het is niet de bedoeling een zangcarrière te starten of feestburgemeester te worden”, zegt Bruls, die een paar dagen later voor een uitzinnige menigte op het Faberplein staat.

Het Nijmeegse Zelfregiecentrum bestaat tien jaar en viert op 15 september een jubileum. Het centrum is geen dagbesteding maar is wel bedoeld om mensen die dat nodig hebben ‘meer grip op het leven’ te laten krijgen, zoals mensen met een beperking of chronische ziekte. In het kader van het jubileum spreken betrokkenen van het Zelfregiecentrum met iemand die ze heel graag willen interviewen.

Politiek
Toch is Abdoelbasier hier niet om over koetjes en kalfjes te praten. Er is iets dat de twee bindt: politiek. Hij, de CDA’er die al elf jaar burgemeester van Nijmegen is, daarvoor burgervader in Venlo en eerder wethouder in Nijmegen. Zij, begin deze eeuw begonnen als steunfractielid van GroenLinks. Ze hield zich bezig met zorg, multicultureel beleid en jongeren. Ook is ze al twintig jaar beleidsmedewerker van de Werkgroep Integratie Gehandicapten, waarin ze gemeenten adviseert over gehandicaptenbeleid.

Zo informeerde ze Nijmegen over hoe straten toegankelijker kunnen worden voor mensen met een beperking. Ze kan daarover meepraten: door een auto-ongeluk belandde ze in een ver verleden in een rolstoel.

Drive
Genoeg reden om zich voor de goede zaak in te zetten. Hoe zit dat met de drijfveren van Bruls, wil ze weten. Waarom ging hij ooit de politiek in? ,,Op school had ik interesse in maatschappelijke vraagstukken en de rol van politiek’’, zegt hij. ,,Je hebt altijd regels nodig in de samenleving. Die moeten door de politiek bepaald worden. Daar zat mijn drive. Ik vond het vroeger al interessant om met mijn neus vooraan te kunnen bijdragen daaraan. Goede regels maken, orde scheppen in de maatschappij: dat drijft me.’’

Ze knikt instemmend en wil meer weten. Hoe is het voor hem als burgemeester om afwegingen te maken? Kwestie van de eigen opvattingen opzij schuiven, vertelt Bruls. ,,Als burgemeester moet je neutraal blijven, kijken wat de wet zegt. Het gaat er niet om hoe fatsoenlijk je iets als persoon vindt”, zegt hij.

Hij noemt een voorbeeld. ,,Soms vinden mensen dat een demonstratie niet door mag gaan. Ik weeg dan af: mag het van de wet? Kunnen we de mensen die hun mening geven beschermen? Ik moet consequent zijn. Nijmegen is een prachtige stad, maar ik heb wel gemerkt dat progressieve mensen het soms erg vervelend vinden dat conservatieve mensen hun mening geven. Andersom ook, trouwens, dat populistisch-rechts mensen de mond wil snoeren.”

Discussie
Een discussie volgt, als Abdoelbasier veranderde wetten aanhaalt. Ze maakt zich zorgen, doordat sommige regels afgelopen twintig jaar veranderden. Zoals de Wet voorziening gehandicapten die in 2007 opging in de WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning). De gemeente waar iemand woont is bepalender in wat gehandicapten vergoed krijgen. Ze wijst op de compensatieplicht: elke gemeente gaat bij gehandicapten verplicht na waar iemand ondersteuning bij nodig heeft en welke maatregelen of voorzieningen nodig zijn.

Was het niet beter toen de landelijke overheid een grotere rol speelde? Kan iedereen genoeg meedoen in de samenleving? Worden mensen met een handicap niet te veel aan hun lot overgelaten? Leunen we niet te veel op mantelzorgers, zoals partners? Zaken die haar zorgen baren.

,,Het is heel bepalend waar je woont en of je net geluk hebt, als het gaat om de hulp die je krijgt. Er zijn zoveel mensen, met zoveel handicaps, die de toegankelijkheid van de samenleving allemaal anders ervaren.”

Regels
Bruls denkt juist niet dat het vroeger zoveel beter was geregeld. Regels zijn niet voor niks aangepast. Dat neemt niet weg dat hij ernaar streeft de samenleving zo toegankelijk mogelijk te houden.

,,Maar de overheid kan niet altijd alles wegpoetsen en het voor ieder individu het best regelen. Er zijn altijd algemene belangen en individuele”, zegt hij. ,,Daarin moeten we een balans vinden. Keuzes maken, liefst met zo eenvoudig mogelijke regels. Natuurlijk moeten we ernaar streven dat iedereen zo goed mogelijk mee kan doen in de samenleving.”

Abdoelbasier neemt er niet zomaar genoegen mee. Als onafhankelijk belangenbehartiger vindt ze dat niet iedereen met een beperking even goed toegang heeft tot de zorg.

‘Willekeur’
Alleen: voor elk individu het beste regelen, dat is niet de rol van de burgemeester, legt Bruls uit. ,,Ik ben bestuurder, geen WMO-medewerker. Ik moet zorgen dat de WMO zo simpel mogelijk functioneert en rekening houdt met individuele behoeften.”

Hij komt terug op zijn drijfveer: regels maken. ,,Zonder regels krijg je willekeur. Het kan nooit zijn dat de gemeente maar iets geeft, om het feit dat ik als burgemeester iemand spreek.”

De discussie is niet beslecht, maar het uur vliegt om. De twee schudden elkaar de hand. Abdoelbasier gaat met een voldaan gevoel naar huis. Ze hebben inhoudelijk gesproken, ze heeft hem gevraagd wat ze wilde. Al zijn ze het niet eens.